Wybitna mieszkanka Żoliborza obchodzi sto lat

ŻOLIBORZ. 5 listopada, Jubileuszową – 100 rocznicę urodzin obchodzi znana mieszkanka Żoliborza – Janina Bartkowska z d. Romańska. Docent doktor nauk technicznych, uznana specjalistka i konstruktorka urządzeń optycznych, współtwórca powiększalnika Janpol, autorka książek z dziedziny optometrii i optyki.

Janina Bratkowska pochodzi z Poznania. Pracę zawodową rozpoczęła jako fizyk optyk w Instytucie Mechaniki Precyzyjnej we Wrocławiu. Opracowany przez jej zespół wziernik do wnętrza lufy armatniej, dzięki któremu możliwe stało się ocenienie jej jakości przed wprowadzeniem do użycia, spotkał się z dużym uznaniem środowiska naukowego. Dalszą karierę kontynuowała już w Warszawie, gdzie rozpoczęła pracę w dziale konstrukcyjnym Polskich Zakładów Optycznych i Centralnym Laboratorium Optyki.

W Warszawie wraz z zespołem opracowała polski projektor filmowy (optyczny zapis ścieżki dźwiękowej) oraz luk obserwacyjny dla pilota samolotu rozrzucającego m.in. nawozy i substancje pozwalające walczyć ze szkodnikami na dużych terenach rolnych. Samoloty te stały się polskim „hitem” eksportowym do krajów Afryki i Bliskiego Wschodu, pomagając im m.in. w zwalczaniu zarazy roślin i plag szarańczy.

Za powiększalnik Janpol Color, przy którym pracowała w duecie z inżynierem Janem Jasnym (Janpol to pochodnia imion Jan i Janina) zespół w 1969 roku uhonorowany został nagrodą „Mistrza Techniki”. Dzięki temu wynalazkowi fotografia kolorowa stała się wtedy dostępna także dla fotoamatorów. Obecnie powiększalnik jest eksponatem w dziale historii najnowszej (PRL) Muzeum Narodowego.

W latach 70. współpracowała z zespołem prof. Sylwestra Kaliskiego, pioniera wdrażania w Polsce technik optycznych opartych na laserach i maserach. Współuczestniczyła w konstrukcji czujnika metanu dla kopalń opartego o zmianę właściwości przebiegu światła w zanieczyszczonym nim powietrzu oraz w wykorzystaniu lasera do pomiaru wysokości podstawy chmur – jednego z kluczowych parametrów dla pilotów samolotów.

W wieku przedemerytalnym swoją aktywność zawodową, wiedzę i doświadczenie wykorzystała z myślą o pomocy osobom niedowidzącym. Jest autorką książek z dziedziny optometrii i optyki, w tym m.in.: „Widzenie w oku niemiarowym i słabowidzącym”, „Optyka i korekcja wad wzroku” oraz „Wzrok: korekcja i ochrona wzroku, oświetlenie, słabe widzenie, bariery architektoniczne”, którą przygotowała wspólnie z mężem Zygmuntem Bartkowskim.

Autor fotografii: Eustachy Kossakowski, 1965.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *